Đây không phải là lần đầu tiên Steven Spielberg thực hiện một phim được các hãng phim Disney phân phối. Thực tế, cần phải gửi lời cảm ơn đến hợp đồng phân phối của hãng DreamWorks SKG với các phim War Horse, Lincoln, và bộ phim về Chiến tranh lạnh sắp tới của Tom Hanks là Bridge of Spies đều được các hãng trực thuộc “Buena Vista” (tên cũ của Walt Disney) phân phối. Nhưng đây là lần đầu tiên Steven Spielberg sẽ làm một phim hoàn toàn thuộc về hãng Disney, trọn vẹn với logo và biểu ngữ của hãng.

Steven Spielberg, phải, chỉ đạo phim War Horse

Có một chút “sốc” khi biết rằng Quý Ngài Râu (biệt danh của Spielberg) chưa từng làm việc với Nhà Chuột: 15 trong số 27 phim của ông hoặc là thuộc Paramount (6) hoặc là thuộc Universal (9). Dù sao đi nữa, Spielberg (người vẫn liên quan đến lễ kỷ niệm 40 năm ra mắt phim Jaws) và hãng Disney có thể trở thành một “cặp đôi hoàn hảo”. Khá đơn giản, họ đều có danh tiếng tương đối ngang nhau cho những sản phẩm giải trí quá nhẹ nhàng và quá thân thiện với trẻ em nhưng thật ra chứa đựng một chút đen tối hơn bình thường.

Đầu tiên, đúng là tất cả những phim hoạt hình và hầu hết phim cổ tích của Disney đều là những bom tấn hướng tới khán giả gia đình ở mức chung. Nhưng nếu bạn nhìn vào các phim hoạt hình đầu ra của họ, bạn sẽ thấy một tập hợp những phim có vẻ chạm đến những chủ đề đen tối và trưởng thành, ngang với sự vô hại, thân thiện của chúng. Cụ thể, những phim hoạt hình giai đoạn đầu của Disney (Snow White and the Seven Dwarfs, Pinocchio, Bambi…) thường là những câu chuyện đen tối và tàn ác, đầy ắp những hình ảnh đe dọa và những cuộc trốn chạy kinh hoàng. Và hầu hết phim hoạt hình của họ trong thời kỳ “Công chúa ngủ trong rừng” và sau đó được ghi dấu bởi sự tăm tối có thật hay ít nhất là những ý định nghiêm túc.

Bộ phim hoạt hình đầu tiên của Disney bị dán nhãn "PG" The Black Cauldron

Bộ phim The Black Cauldron bị dán mác “PG” (có sự giám sát của phụ huynh khi xem), điều hiếm khi thấy ở một phim hoạt hình. Phim The Lion King thì có cảnh một con sư tử con ngủ lại bên cạnh xác chết của cha nó, và tác giả không nghĩ phải nhắc nhở lại tất cả những cảnh kinh hoàng trong phim The Hunchback of Notre Dame, hay chất liệu đau buồn giàu cảm xúc được tìm thấy trong những bộ phim chủ đạo của hãng Pixar.

Chỉ trong thập kỷ 60 và 70 những phim hoạt hình Disney mới đạt được một chút danh tiếng là những phim “trẻ em” dễ chịu, nhẹ nhàng. Không hề đụng chạm đến những người yêu thích Robin Hood hoặc The Rescuers, nhưng đó mới là thể loại hoạt hình đã định nghĩa nên Disney trong giai đoạn “tiền” Little Mermaid và vẫn tiếp tục, một cách gây tranh cãi, định nghĩa cho phong cách chung của công ty này. Không phải để nói rằng không có chỗ cho những phim như Emperor’s New Groove hay Meet the Robinsons, nhưng trong vài thập kỷ gần đây phim hoạt hình đã được đặc trưng hóa trong sự cân bằng giữa tươi sáng và đen tối, giữa hài hước và tâm lý. Các phim người thật của họ thì phức tạp hơn một chút, nhưng tác giả sẽ không cố thuyết phục bạn về lớp nền đen tối liên quan được tìm thấy trong các phim Flubber hay 102 Dalmatians. Mặc dù vậy, thành công ngỡ ngàng của Pirates of the Caribbean: Curse of the Black Pearl, bộ phim Walt Disney đầu tiên dán nhãn PG-13, đã khuyến khích Nhà Chuột.

Cảnh trong phim Pirates of the Caribbean: Curse of the Black Pearl

Đặt chất lượng sang một bên, sự giống nhau giữa Prince of Persia: The Sands of Time (phép ẩn dụ không có gì phải nghi ngờ về cuộc xâm lược Iraq), Into the Woods (có sự xuất hiện của một ngôi sao điện ảnh hát một bài hát về cưỡng hiếp và sát hại một đứa trẻ), Iron Man 3 (một sự chỉ trích sắc bén về việc buôn bán nỗi sợ “hậu 11/9”), Maleficent (Ta Nhổ Lên Mộ Ngươi... dành cho trẻ em!), và The Lone Ranger (được chờ đợi là bom tấn mang tính lật đổ nhất trong nhiều năm, và bạn biết điều gì đã xảy ra) những bom tấn tiềm năng của Walt Disney đã luôn có khả năng chia thành hai mảng cả tối tăm thật sự và phê phán xã hội thật sự, một cách thường xuyên nhất có thể. Không phải để đặt chúng lên bệ cao hơn các hãng phim vốn làm nên những bộ phim mang thông điệp trưởng thành rõ ràng (Disney sẽ chẳng bao giờ làm Gone Girl hay The Night Crawler kế tiếp), nhưng những bom tấn tiềm năng mọi thời đại của họ có ý định trở thành điều gì đó và/hoặc cái gì đó góc cạnh hơn là không.

Steven Spielberg là một trường hợp thú vị, một ví dụ tiêu biểu về nhà làm phim vẫn được định nghĩa bằng hàng loạt bom tấn thân thiện với cả gia đình. Nếu bạn nhìn vào 27 phim dài của Steven Spielberg, đầu ra tiêu chuẩn thật sự gần với Jaws hơn là E.T: The Extra Terrestrial. Tuy nhiên ý niệm về Ngài Spielberg là một nhà sản xuất thuốc phiện “an toàn” và “vô hại, không xấu” cho công chúng đã ăn sâu đến nỗi chúng ta quên rằng đó cũng là người đã đạo diễn Hook hay The Adventures of Tintin, cũng như The Color Purple và Munich.

Steven Spielberg chỉ đạo Jamie Bell diễn xuất bắt hình động trong vai Tintin

Thậm chỉ cả những phim giải trí bỏng ngô của ông cũng có xu hướng nghiêng về phía đen tối, bằng chứng là bộ phim cực kỳ đang sợ ẩn dụ về “cuộc chiến Iraq được kể từ góc nhìn ngôi thứ nhất của người Iraq” War of the Worlds, bộ phim mang tính tự chỉ trích Minority Report, và bộ phim xám xịt về đạo đức The Lost World: Jurassic Park. Kể cả hai phần đầu phim Indiana Jones có đủ tiêu chuẩn là một phim giải trí siêu-bạo lực và thiên về người trưởng thành.

Có thể nói, danh tiếng của Spielberg không đến từ những phim ông đạo diễn mà từ những phim ông sản xuất giữa thập niên 80; những phim như The Goonies, Back to the Future, An American Tail, và Young Sherlock Holmes. Xa như tác giả còn nhớ (đầu những năm 80, dĩ nhiên), Steven Spielberg đã có tiếng tăm là “Ngài Khán Giả Đại Chúng”, người mà, bỏ qua kỹ thuật làm phim, được nhìn nhận vì tiếng tăm mang đến tình cảm tốt đẹp cho dòng phim chính thống. Ông là người đã làm cho khán giả đại chúng phải rơi lệ như phải thế, nhưng vẫn có thể bước ra khỏi rạp với tâm trạng thoải mái. Nhưng nhìn vào toàn bộ danh sách phim của ông, không chỉ những bộ phim “đen tối và trưởng thành” xuất hiện nhiều hơn bạn nghĩ, toàn bộ danh tiếng của ông là một người làm phim nhẹ nhàng chỉ xuất phát từ một bộ phim quá sức nổi tiếng (và được giới phê bình ca ngợi) vào năm 1982. Nếu tính từng phim một, Spielberg còn vượt xa trong việc hù dọa bạn hoặc khiến bạn khó chịu sâu sắc hơn là trao cho bạn một dư vị dễ chịu. Chúng ta quên rằng người đã đạo diễn Indiana Jones and The Last Crusade cũng là người đã đạo diễn Indiana Jones and the Temple of Doom, và tông điệu của The Lost World: Jurassic Park mang nhiều chất “Spielberg" hơn Jurassic Park.

The Goonies, bộ phim làm nên danh tiếng "thân thiện" của Spielberg

Ngài Walt Disney và Ngài Steven Spielberg đã làm nhiều điều để xác định những gì cấu thành nên dòng phim giải trí thân thiện với gia đình chính thống, hơn bất kỳ hai biểu tượng điện ảnh nào khác. Thế nhưng danh sách phim đáng ngưỡng mộ của riêng Spielberg và hãng Walt Disney kể được những câu chuyện có phần phức tạp hơn. Phim của Spielberg dường như có khả năng làm bạn chán nản và thử thách bạn cũng tương tự như việc chúng khiến bạn cảm thấy “dễ chịu”. Cỗ máy Disney đã bắt đầu với tư cách là một nơi sản xuất những phim hoạt hình tàn nhẫn và đáng sợ (và những công viên chủ đề liên quan được thiết kế để làm tổn thương tinh thần trẻ em) trong khi những phim bom tấn người thật hiện tại của họ thường có ý thăm dò bóng tối và và giải quyết các vấn đề xã hội đương đại trong khi những phim hoạt hình (nói chung) có những mục đích thật sự nghiêm túc. Steven Spielberg trước giờ chưa đạo diễn một phim Walt Disney hoàn toàn. Tác giả cực kỳ tò mò để xem họ có thể làm ra điều gì cùng nhau.